Τι είναι η Γεωμετρική Παραμόρφωση;

Ως γεωμετρική παραμόρφωση ορίζουμε την παραμόρφωση στη γεωμετρία τής εικόνας, λόγω της σχεδίασης του φακού (τα οπτικά στοιχεία που βρίσκονται μέσα του, η οργάνωση και "χωροταξία" τους, κλπ). Εξαιτίας αυτής έχουμε π.χ. ίσιες γραμμές (π.χ. τεντωμένα καλώδια, άκρες κτιρίων, κλπ) να απεικονίζονται στις φωτογραφίες μας παραμορφωμένες: τα κτίρια να φαίνονται σαν να συγκλίνουν προς το κέντρο, ο ορίζοντας να καμπυλώνεται, τις γραμμές στα πρόσωπα στα πορτραίτα μας να είναι ξεκάθαρα παραμορφωμένες, κλπ.

Επί της ουσίας, η γεωμετρική παραμόρφωση επηρεάζει τα πάντα μέσα στο κάδρο μας, απλά σε κάποια πράγματα δεν είναι εύκολα (ή και καθόλου) αντιληπτή (π.χ. στις πέτρες σε μια φωτογραφία τοπίου).

 

Είδη παραμορφώσεων

Τα είδη της γεωμετρικής παραμόρφωσης είναι τρία:

 

1. Βαρελοειδής παραμόρφωση (Barrel): Κατά την παραμόρφωση αυτή, οι κάθετες και οι οριζόντιες γραμμές έχουν την τάση να αποκλίνουν από το κέντρο της εικόνας. Ονομάζεται έτσι επειδή αν χρησιμοποιήσουμε ένα μιλιμετρέ χαρτί για να την απεικονίσουμε, θα σχηματιστεί από τις γραμμές κάτι σαν την μια εξωτερική πλευρά ενός βαρελιού.

 

 

2. Κυλοειδής παραμόρφωση (Pincushion): Πρόκειται, ουσιαστικά, για την τάση σύγκλισης των καθέτων και οριζοντίων γραμμών προς το κέντρο τής εικόνας. Η αγγλική ονομασία προέρχεται από την οπτική του παρομοίωση με ένα "μαξιλάρι" που έχει πιεστεί στο κέντρο.

 

 

3. Mustache: Το αποτέλεσμα του συνδυασμού των δύο προηγούμενων μορφών, το οποίο όπως σωστά μαντέψατε, αν την απεικονίσουμε σε μιλιμετρέ χαρτί μοιάζει με... μουστάκι.

Αυτή είναι μια "απλοϊκή" Mustache παραμόρφωση, υπάρχουν και φακοί που παραμορφώνουν περισσότερο και πιο πολύπλοκα την εικόνα μας.

 

 

Ποιοί φακοί εμφανίζουν γεωμετρική παραμόρφωση; Υπάρχουν φακοί δίχως αυτή;

Φακός με απολύτως μηδενική παραμόρφωση δεν υπάρχει. Υπάρχουν, βεβαίως, φακοί με τόσο μικρή παραμόρφωση που μπορούμε να τη θεωρήσουμε μηδενική.

Κατά κόρον, οι περισσότεροι φακοί έχουν κάποιο είδος / είδη παραμόρφωσης. Οι φακοί τύπου "Macro" μεγάλων εστιακών μηκών (90+ mm Focal Length) συνήθως έχουν πολύ μικρή παραμόρφωση, σε αντίθεση με τους Fisheye που έχουν υπερβολική παραμόρφωση. Οι υπερ-ευρυγώνιοι και ευρυγώνιοι φακοί συνήθως πάσχουν από Βαρελοειδής παραμόρφωση (Barrel), ενώ οι τηλεφακοί υποφέρουν από Κυλοειδής παραμόρφωση (Pincushion).

 

Διόρθωση βαρελοειδούς παραμόρφωσης με επεξεργασία στο Photoshop.

 

Πώς αντιμετωπίζεται;

  1. Αν χρησιμοποιούμε υπερ-ευρυγώνιο ή ευρυγώνιο φακό, ζουμάρουμε περισσότερο (πηγαίνοντας από τα 14mm εστιακό μήκος στα 18mm μειώνεται η παραμόρφωση). Φυσικά, για να διατηρήσουμε το κάδρο μας ανεπηρέαστο πρέπει να κάνουμε πλέον ένα κάθετο πανόραμα φωτογραφιών. Όχι η ιδανική λύση, αλλά η πιο σωστή για τους φακούς με περίεργη ή μεγάλη παραμόρφωση.
  2. Στο πρόγραμμα επεξεργασίας που χρησιμοποιούμε κάνουμε χρήση των λειτουργιών διόρθωσης γεωμετρικής παραμόρφωσης (π.χ. τσεκάρουμε το "Enable Profile Corrections" στην καρτέλα "Lens Corrections" στο Adobe Camera RAW)
  3. Αν το πρόγραμμα επεξεργασίας μας δεν κάνει πολύ καλή δουλειά στην διόρθωση κάποιου φακού/φωτογραφίας μας, δοκιμάζουμε κάποιο εξειδικευμένο πρόγραμμα για τον σκοπό αυτό όπως π.χ. το PTLens ή το DxO ViewPoint.

 

Φωτογραφίες άρθρου: Γιώργος Μασχαλίδης